Locatie:
Waddinxveen
Opgave:
Masterplan
Opdrachtgever:
Wayland Developments
Samenwerking
Amvest, Gemeente Waddinxveen en Provincie Zuid-Holland
Planteam:
Plan en Project (procesmanagement, Grontmij (Milieuonderzoek en waterhuishouding.
Oppervlakte:
180 ha
Ontwerpperiode
2012-2013
Status:
Afgerond en geaccordeerd.
Participatie:
Een viertal ontwerpworkshops met participerende partijen en inloopavonden voor geintreseerden
Glasparel - Waddinxveen
Tussen de zuidrand van Waddinxveen en de A12 is het project ‘Glasparel +’ geprojecteerd. Het is de ontwikkeling van een nieuw landschap dat bestaat; uit circa 90 hectare glastuinbouw, 40 hectare logistiek bedrijventerrein, 7 hectare agri-business en 130 woningen. De ambitie van de opdrachtgever was om in dit gebied toekomstgerichte en duurzame glas- en tuinbouwbedrijven te faciliteren door deze te combineren met duurzame logistieke bedrijven en woningbouw. Door de introductie van de tussenschaal in het landschap van de Zuidplaspolder hebben we deze ambitie op een ruimtelijke en realistische manier tot uitvoering kunnen brengen.
De tussen schaal krijgt vorm in het Expositielandschap
Het plangebied ligt in een open landschap met de A12, de kern Waddinxveen en bestaande kassencomplexen op steenworp afstand. De ruimten worden bepaald door coulissen van linten met hier en daar doorzichten in het uitgestrekte landschap van de Zuidplaspolder. We ontdekten al snel dat de essentie van de ruimtelijke opgave lag in de manier waarop de grootschalige bedrijven en glastuinbouwcomplexen moeten aansluiten op de kleinschalige wereld van de linten. Gekscherend werd er gezegd: “Is er in de Zuidplaspolder meer aan de hand dan het plaatsen van grote dozen en het bewaren van linten?” We hebben het conflict opgelost met de introductie van de ‘tussenschaal’. In het masterplan wordt een nieuw veerkrachtig landschap geïntroduceerd dat er voor zorgt dat het hoogste schaalniveau, dat van de Zuidplaspolder, naadloos aansluit op het laagste schaalniveau, die van het lint. Met een knipoog naar het huidige charmeoffensief van de glastuinbouw, met evenementen als ‘Kom in de Kas’, noemen we dit landschap ‘het Expositielandschap’.
Bouwen in de Zuidplaspolder
Het Expositielandschap is vormgegeven als een samenhangend landschap. Het landschap is opgebouwd rondom het centraal gelegen cultuurhistorische lint van de Plasweg. Het beeld van dit lint bestaat uit een bomenlaan met aan weerszijden van de weg losstaande woningen en sloten. Aan het lint worden de nieuwe woningen gebouwd. Essentieel in het Expositielandschap zijn de overgangszones van het lint naar de flanken. Met water, groen en relatief open zones met kleinschalige bedrijven wordt de brug geslagen tussen de grote en de kleine schaal. De glastuinbouwcomplexen en het logistieke bedrijventerrein krijgen vorm in eenvoudige mathematische figuren die de structuur van de Zuidplaspolder versterken. Op deze manier krijgt het Expositielandschap een strakke en heldere begrenzing.
Een duurzaam plan
Door de integrale planopzet en de uitwisselingsmogelijkheid die er bestaat tussen de verschillende deelprogramma’s is het mogelijk het Expositielandschap op een duurzame manier vorm te geven. De vereiste waterberging en het vrijkomen van grond maakt een waterrijk en interessant gebied mogelijk. Door de omvang van het plangebied is er ruimte om variatie in de oeversteiltes en waterdieptes. De natuur krijgt een impuls met nieuwe gevarieerde vegetaties en kansen voor allerlei dieren.
Naast landschappelijke waarden zijn er ook innovatieve hydrologische en energetische systemen toegepast. Door de aanleg van een eigen energieweb wordt er interne energetische uitwisseling tussen de verschillende programma’s mogelijk gemaakt. Ook wordt het glastuinbouwgebied aangesloten op een CO2-netwerk.
Het gietwater van de kassen krijgt een eigen collectief systeem. Een gietwatersloot omsluit het gebied en verzamelt en verspreidt al het hemelwater. De gietwatersloot wordt vormgegeven met langgerekte grondlichamen die uitgroeien tot dijkelementen die het zicht op de glastuinbouw breken. Bijzonder is dat ook het hemelwater van de daken van het bedrijventerrein wordt afgevoerd naar de gietwatersloot. Onderdeel van het innovatieve watersysteem zijn de aquifers, die het kassengebied altijd voorzien van voldoende schoon gietwater.
