Locatie:
Enschede
Opgave:
Stedenbouwkundig plan
Opdrachtgever:
Hegeman Bouwontwikkeling B.V.
Samenwerking
Gemeente Enschede
Inbo-Heereveen
Planteam:
-
Oppervlakte:
2.5 ha
Ontwerpperiode
2014-2016
Status:
Afgerond en geaccordeerd
Uitvoering fase 1
Participatie:
-
Parkwonen 't Vaneker - Enschede
Rust, ruimte, natuur en historie…
Het voormalig militair complex Zuidkamp is één van de enclaves die in de Tweede Wereldoorlog door de Duitsers is gebouwd. Camouflage was het centrale begrip bij de aanleg van militair complex Zuidkamp. Gebouwen werden zoveel mogelijk opgenomen in de bestaande landschapsstructuren en bouwtradities. Van bovenaf gezien moest het de indruk wekken van een normaal Nederlands dorp. De Boerderijen die er stonden waren in feite bunkers met een puntdak erop ter camouflage. In deze cultuurhistorisch en landschappelijke waardevolle context van ’t Vaneker, werd RRog gevraagd een verkavelingsplan te maken voor de realisatie van woningbouw. We bedachten hier in opdracht van Hegeman en samen met de gemeente Enschede een ontwerpvisie waarin we de waarden van het oorspronkelijke landschap veilig stelden en versterkten. Binnen deze structuur vonden we ruimte om woningen te realiseren; stoere en stijlvolle parkvilla’s.
Oorspronkelijke identiteit rondom een landschappelijk scharnierpunt
Kenmerkend voor het gebied is het zo typische Twentse coulisselandschap. Houtwallen en bospercelen worden afgewisseld met open weiden en bouwland. Een structuur van lanen geeft het gebied een parkachtig karakter. Ingebed in deze groenstructuren liggen de oorspronkelijke gebouwen als boerderijen ingepast. Additief aan deze opzet maakten we een parkachtige structuur van villa’s die zich op een eigentijdse wijze voegen in het landschap en aanvullend zijn op de oude gebouwen. De ontsluiting van de woningen wordt vormgegeven als een verslingerde parkweg. Een landschappelijke scharnierpunt met een nieuw kerkepad verbindt de verschillende deelgebieden van het plan met de grotere context van ’t Vaneker.
Zonering van thuiskomen
De nieuwbouw is ingepast als villa’s in een parklandschap. Door de slimme positionering van de bebouwing en nieuwe beplanting wordt de privacy van de nieuwe bewoners verzorgd; onderling en in relatie tot de omgeving. De inpassing van de gebouwen is landschappelijk en gelaagd, waarbij de overgangen zijn vormgegeven als onderdeel van het watersysteem.
Aansluitend aan de woningen is een, in de architectuur geïntegreerd terras ontworpen. Door de architectonische opzet van de bebouwing is hier de privacy van de bewoners gegarandeerd. Aansluitend aan de terrassen en de gebouwen liggen drie landschappelijke zones die elk in het collectief zijn verankerd. Aangrenzend aan de terrassen liggen private tuinen die de openheid van het landschap waarborgen. De private begrenzing hiervan is vormgegeven met een structuur van greppels, die onderdeel zijn van het watersysteem. Om de openheid van het landschap aanvullend te garanderen is een collectief parklandschap gemaakt, waarin cultuurlijke en inheemse heesters zijn opgenomen. In dit landschap liggen de wadi’s die het plan waterrobuust maken. Deze wadi’s zijn doorgekoppeld met de bosbeken in de vierde landschappelijke zone; het aangrenzende bos met de houtwallen.
Stoere en stijlvolle parkvilla’s
De nieuwbouw is geïnspireerd op de architectuur van de jaren ’20, waarin op een eigentijdse wijze, de relatie met het landschap werd vormgegeven. Grote glazen puien en metselwerk-schijven verzorgen een spel van weidsheid en intimiteit. Voor de inpassing van de nieuwbouwwoningen zijn vijf principes opgesteld. De woningen voegen zich op deze manier als villa’s in de bestaande bosrand. Deze gebouwen zijn ondergeschikt aan de bestaande bebouwing van de voormalige officiersmess en de oude Kapel. In deze gebouwen worden nieuwe woningen gemaakt die door een aluminium incisie het binnen met buiten verbinden.